Poniżej prezentujemy przykłady pytań wraz z odpowiedziami, jakie otrzymują podczas rozmowy kwalifikacyjnej osoby aplikujące na Oxford University oraz Cambridge University. Dodatkowe informacje znajdują się w menu „Rekrutacja” po lewej stronie, w sekcji „Rozmowa kwalifikacyjna”.
Pytanie: Która z substancji: X, Y czy Z, jest najlepiej rozpuszczalna w wodzie?
Odpowiedź: jeśli nasz odpowiedź – po prostu ją podaj. Jeśli jej nie znasz – powiedz, że nie wiesz, ale jednocześnie zaproponuj w jaki sposób można się tego dowiedzieć. Wyjaśnij jakie doświadczenia przeprowadził(a)byś, aby się tego dowiedzieć. Spróbuj postawić hipotezę, na mocy której zaproponujesz prawidłową kolejność uszeregowania przedstawionych związków według ich rozpuszczalności w wodzie. Jeżeli po przedstawieniu swojej hipotezy okaże się, że była ona błędna i kolejność uszeregowania jest całkowicie inna – spróbuj wyjaśnić skąd się wzięła Twoja pomyłka i dojść do poprawnego ustawienia. Uczelni NIE ZALEŻY na tym, by uzyskać od Ciebie poprawną odpowiedź na to pytanie. Chodzi o to, jakie masz pomysły by rozwiązać ten problem, i jak zareagujesz gdy okaże się, że to co wymyśliłeś/aś – jest błędne.
Pytanie: Dlaczego niektóre środowiska bardziej wspierają różnorodność roślin i zwierząt niż inne?
Odpowiedź: W pierwszej kolejności powinno przedstawić się przykłady środowisk, które mają bogatą różnorodność biologiczną (np. tropikalny las deszczowy, rafa koralowa) i niską (np. tajga, pustynia). Następnie należy odnaleźć cechy wspólne tych środowisk: w ten sposób łatwo dojść do tego, że umiarkowanie wysoka temperatura w połączeniu w wysoką wilgotnością w znacznym stopniu zwiększa różnorodność zwierząt i roślin. Warto byłoby zauważyć, że takie warunki panują w pobliżu równika. Następnie powinno się wyjaśnić, w jaki konkretnie sposób wysoka temperatura i wilgotność zwiększają różnorodność.
Pytanie: Dlaczego zwierzęta mają pasiaste umaszczenie?
Odpowiedź: Najpierw należy dojść do tego, jakich zwierząt dotyczy pytanie. Stąd łatwo dojść do zebr, czy tygrysów. Następnie należy wyjaśnić, w czym konkretnie takie a nie inne umaszczenie pomaga tym zwierzętom. Punkt otrzymuje się za dojście do wniosku, że chodzi o kamuflaż, warto również zauważyć, że jedne zwierzęta mają go dla ochrony przed drapieżnikami (zebry), a innym pomaga w łowieniu zwierzyny (pasiasty kamuflaż tygrysów).
Pytanie: Jak zaprojektował(a)byś tamę (zaporę) grawitacyjną do zatrzymania wody?
Odpowiedź: Należy przeanalizować wszystkie siły działające na tamę, następnie to, jak będzie się zachowywać pod wpływem tych sił: jakie okoliczności muszą być spełnione, by zapora pełniła swoją funkcję? Kiedy dojdzie do przecieku i w jaki sposób może do niego dojść?
Pytanie: J.K. Rowling, po wydaniu siedmiu tomów Harry’ego Pottera przeznaczonych dla dzieci i młodzieży, wydała książkę przeznaczoną dla dorosłych. W jaki sposób, Twoim zdaniem, różni się pisanie dla dzieci i dorosłych?
Odpowiedź: Pytanie jest tak skonstruowane, że nawet nie czytając żadnej z książek J.K. Rowling można udzielić na nie dobrej odpowiedzi. Osobie zadającej to pytanie zależy na tym, by z Twojej wypowiedzi wywnioskować, że czytając książki zwracasz uwagę na więcej niż tylko na samą treść; że rozkładasz je na czynniki pierwsze i umiesz myśleć jak krytyk literacki.
Pytanie: Opowiedz o swojej pracy, o której wspomniałeś/aś w swoim liście motywacyjnym.
Odpowiedź: Jeżeli w swoim liście motywacyjnym opisaliśmy kilka naszych prac, artykułów lub powieści, jakie napisaliśmy bądź przeczytaliśmy – możemy zostać o nie wypytani. Treść naszej pracy nie będzie tutaj najważniejsza; pytania, jakie otrzymamy, będą dotyczyły tego jak tekst został napisany, a nie o czym. A więc: czy był to tekst napisany w pierwszej osobie czy w trzeciej, jak się zaczynał, jak się kończył, jaki był styl pisania, czy biografia autora może mieć znaczenie dla interpretacji tekstu, itd.
Pytanie: Gdybym odwiedził miejsce Twojego zamieszkania, co mogłoby mnie zainteresować?
Odpowiedź: Zadający to pytanie chce się dowiedzieć odnośnie: planu urbanistycznego naszego miasta, kwestii zarządzania środowiskowego, migracji, segregacji etnicznej itp. W ten sposób uczelnia sprawdza naszą zdolność „geograficznego myślenia” – zamiast opowiadać o teatrach czy zabytkach w naszym mieście, warto więc spróbować wybiec trochę poza schemat.
Pytanie: Gdybyśmy nie mieli żadnych zapisków z przeszłości poza sportem, jak wiele moglibyśmy się dowiedzieć o tym, jaki świat był kiedyś?
Odpowiedź: Pytanie to szczególnie często dostają osoby, które w swoim liście motywacyjnym podały, że interesują się sportem. W odpowiedzi można się odnieść do płci, rasy, klasy społecznej (komu wolno było uczestniczyć w zawodach sportowych i w jakich), do polityki (czy wszystkie kraje brały udział w zawodach), ekonomii (rozwój technologii, jak sport był oglądany), wartości społecznych (wypadki śmiertelne w sporcie i co robiono by im zapobiegać) i wiele więcej.
Pytanie: Z jaką osobą z przeszłości chciał(a)byś porozmawiać i dlaczego?
Odpowiedź: W tym pytaniu uczelnię interesuje najbardziej jakiego typu pytania chciał(a)byś zadać, czego się dowiedzieć, jakie problemy i tajemnice rozwikłać? Warto jest wybrać osobę, o której przeszłości nie wiemy zbyt wiele, lub na temat której krąży wiele sprzecznych informacji. Można również wybrać osobę, której przepytanie umożliwi nam rozwikłanie zagadek z przeszłości i uzyskanie szerszego widoku na dawne wydarzenia.
Pytanie: Co to znaczy „zabrać” komuś samochód?
Odpowiedź: Na to pytanie nie ma jednej, słusznej odpowiedzi. Osoba zadająca to pytanie sprawdza nasz tok rozumowania i formułowanie definicji, i jak je stosujemy i precyzujemy w odpowiedzi na hipotetyczne sytuacje. Dla przykładu: wyszedłem na spacer, kiedy zaczęło padać. Wsiadłem na 15 minut do samochodu, którego właściciel nie zamknął drzwi, i przeczekałem w nim deszcz, po czym z niego wysiadłem i wróciłem pieszo do domu. Czy ukradłem samochód? Czy wystarczy wsiąść do samochodu by go ukraść, czy też kradzież zaczyna się w momencie odpalenia silnika, a może przejechania kilku metrów?
Pytanie: Gdyby kara śmierci obowiązywała za złe parkowanie samochodu, i nikt nie łamałby tego prawa, czy byłoby to sprawiedliwe i efektywne prawo?
Odpowiedź: Jest to kolejne pytanie, na które nie ma dobrej lub złej odpowiedzi. Najlepiej wypadają kandydaci, którzy rozróżniają „sprawiedliwe” i „efektywne” prawo: sprawiedliwe prawo może być nieefektywne, i vice versa. Proporcjonalność kary do stopnia wykroczenia określa sprawiedliwość. Zaś odpowiedź na efektywność prawa, zawarta jest juz w pytaniu („i nikt nie łamał tego prawa”).
Pytanie: Czy bankierzy otrzymują zbyt duże wynagrodzenie za swoją pracę? Czy rząd powinien w jakiś sposób ograniczyć ich zarobki?
Odpowiedź: skoro banki są prywatnymi instytucjami, a ludzie sami decydują o swojej edukacji wyższej i ścieżce zawodowej, to powinno otrzymywać się wynagrodzenie adekwatne do swojej pracy – a więc bankierzy zarabiają dużo, ponieważ mają odpowiednie umiejętności i wykształcenie. Należy jednak zauważyć, że równie utalentowani ludzie w innych zawodach nie zarabiają tak wiele jak bankierzy. To może prowadzić do kolejnego pytania: czy utalentowani bankierzy są warci więcej niż np. utalentowani lekarze? Czy może banki nie są względem siebie wystarczająco konkurencyjne, przez co zarabiają zbyt wiele? Pytanie to nie ma prowadzić do dyskusji na temat tego, czy jest to fair, lecz do tego jak wpływa na to ekonomia.
Pytanie: Może zostać Ci pokazany obraz, jakieś dzieło sztuki, którego nigdy wcześniej nie widziałeś/aś. Jeśli okaże się, że znasz dane dzieło – zostanie pokazane Ci kolejne.
Następnie uniwersytet poprosi o opisanie obrazu, chcąc sprawdzić jak poradzisz sobie z czymś, czego nigdy wcześniej nie było dane Ci zobaczyć.
Poprosi o to, byś sam/a zadał/a pytania:
Z czego wykonany jest obraz? Co przedstawia? Z jakiego powodu mógł zostać namalowany? Jak moglibyśmy sprawdzić kiedy został stworzony i przez kogo?
Nie tyle ważne jest wyszukanie poprawnych odpowiedzi, co umiejętność stawiania własnych pytań. Takich, na które odpowiedzi mogłyby dostarczyć najwięcej informacji.
Pytanie: Jeśli w swoim liście motywacyjnym opisaliśmy, że odbyliśmy jakiś wolontariat lub staż w szpitalu / domu opieki, możemy zostać zapytani o nasze przeżycia: co nas najbardziej zaskoczyło, jak się czuliśmy itp.
Odpowiedź: tego typu pytania z reguły otrzymuje się na początku rozmowy. Mają nas rozluźnić przed kolejnymi pytaniami, gdyż nie są trudne, lecz po naszej odpowiedzi uczelnia sprawdzi jaką mamy motywację by pomagać innym, naszą empatię, jak się komunikujemy z innymi i jak z nimi współpracujemy.
Pytanie: Dlaczego serce bije szybciej podczas wysiłku fizycznego?
Odpowiedź: Odpowiedź na to pytanie jest prosta – serce bije szybciej bo musi dostarczyć więcej tlenu i substancji odżywczych do komórek organizmu oraz odebrać zbędne produkty i dwutlenek węgla. Kolejne pytania mogę dotyczyć tego, skąd organizm wie, że akurat teraz należy przyspieszyć akcję serca? – Ponieważ organizm jest w stanie sprawdzić poziom tlenu i dwutlenku węgla we krwi. Wtedy możemy otrzymać kolejne pytanie: nie zawsze podczas wysiłku następuje znaczna zmiana stężeń gazów we krwi; jakie jeszcze są mechanizmy? W ten sposób sprawdzana jest nasza zdolność rozwiązywania problemów, krytycznego myślenia, wyobraźnia, ciekawość, intelekt i umiejętność słuchania.
Pytanie: Gdybyś mógł wynaleźć nowy instrument muzyczny, jaki wydawałby on dźwięk?
Odpowiedź: sprawdzana jest w ten sposób nasza wyobraźnia oraz wiedza, dyskusja bowiem prowadzi do tego jakie dźwięki wydają obecnie instrumenty oraz jak można rozwinąć / urozmaicić ich brzmienie. Czy sama idea instrumentu nie jest już obecnie przedawniona? Czy nowo powstałe możliwości tworzenia dźwięku zmieniły sposób w jaki tworzymy i odbieramy muzykę? Prawidłowa odpowiedź powinna obejmować wszystkie te kwestie, a także objąć dyskusję nad muzycznymi gatunkami.
Pytanie: Dlaczego przychód na głowę w USA jest 50-100 razy wyższy niż w krajach takich jak Burundi i Malawi?
Odpowiedź: Nie ma jednej, słusznej odpowiedzi na to pytanie. Powinniśmy postarać się podać jak najwięcej powodów, a całość sprowadza się do odpowiedzenia na pytanie: dlaczego jedne kraje są bogate, a inne biedne? Czy standardy życia w obu krajach są takie same, jeśli nie to dlaczego? Czy ludzie w USA pracują lepiej niż w Malawi, jeśli tak to z jakich powodów? Jaki wpływ ma na to nowoczesna technologia, edukacja itd? Można również poruszyć temat aktualnych wojen, chorób, klęsk żywiołowych itp.
Pytanie: Od lat siedemdziesiątych ekonomiści zapowiadali kryzys finansowy, mimo to nie udało się go uniknąć. Czy jest to wina systemu politycznego Wielkiej Brytanii, że nie udaje się rozwiązywać problemów wybiegających daleko do przodu nawet wtedy, gdy ich pojawienie się jest pewne?
Odpowiedź: pytanie to nawiązuje do demokracji: skutkiem tego ustroju, wybieramy polityków na określony czas, zazwyczaj 4-8 lat. Należy więc przeanalizować, czy wybieranie polityków na dłuższe okresy pozwoliłoby uniknąć tego typu sytuacji, oraz jakie jeszcze niosłoby za sobą konsekwencje. Jak jeszcze można sprawić, by problemy długoterminowe były rozwiązywane efektywniej?
Pytanie: Badania wykazują, że starsze rodzeństwo osiąga wyższe wyniki w testach na inteligencję od młodszego. Dlaczego tak się dzieje?
Odpowiedź: nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Warto zwrócić uwagę na wiek matki w momencie, gdy wychowuje dziecko: w przypadku wychowywania młodszego dziecka, jest starsza, co może mieć wpływ na jego rozwój. W przypadku wychowywania pierwszego dziecka matka może też poświęcić mu więcej czasu – gdy pojawi się rodzeństwo, musi swój czas podzielić między wszystkie dzieci. Ponadto starsze rodzeństwo często uczy wielu rzeczy młodszych sióstr i braci, dzięki czemu samo się rozwija.
Pytanie: Czy rozmowy kwalifikacyjne powinny decydować o tym kogo przyjąć na studia?
Odpowiedź: Pytanie to powinno doprowadzić do dyskusji odnośnie tego, jak ludzie czasem błędnie oceniają innych: że czasami przywiązujemy zbyt dużą wagę do mniej ważnych informacji, niepotrzebnie je wyolbrzymiając, a przymykamy oczy na informacje naprawdę ważne. Jakie informacje są ważne by stwierdzić, że ktoś nadaje się na Oxford/Cambridge? Dlaczego? Skąd wiedzieć, czy dane informacje są prawdziwe? Jak zaprojektowałbyś badanie, które sprawdzi, czy uczelnia prawidłowo przeprowadza rozmowy kwalifikacyjne i czy przyjmuje prawidłowe osoby na studia? Czy w tym badaniu potrzebna byłaby grupa kontrolna, jeśli tak to jak by wyglądała?